اثر شترمرغی Ostrich effect در اقتصاد

برگرفته از کتاب «هنر سرمایه گذاری؛ کاهش خطاهای شناختی-ادراکی در تصمیمات سرمایه گذاری»، نویسنده: مصطفی نصراصفهانی

ممکن است بعد از انجام یک انتخاب، دیگر بررسی آن را به کلّی کنار بگذاریم و به اصطلاح خارجیها سرمان را مثل شترمرغ در شن بکنیم و یا به اصطلاح ایرانی ها مثل کبک سرمان را در برف کنیم. این سوگیری هم حالت خاصی از همین دام روانی تصدیق(باورگرائی) است. این حالت خاص به زمانی اشاره می‌کند که در نمودار مربوط به قسمت «از ادراک تا رفتار» در بخش اوّل، رفتار انتخاب شده و انجام می‌پذیرد، امّا بازخورد و اصلاح در تصمیم سرکوب می‌شود. به عبارتی هر سیستمی نیاز به بازخورد و اصلاح دارد و اثر شترمرغی یعنی کور کردن مکانیزم بازخورد-اصلاح در سیستم. یعنی روند، همان قبلی بماند.

علّت این امر این است که فکر کردن درد دارد و از طرف دیگر شاخصی نداریم که کی باید فکر کردن را متوقف کنیم. بنابرین بجای اینکه «به اندازه بهینه» دوباره مشاهده و فکر کنیم، راه حل ساده و سرانگشتی را انتخاب میکنیم؛ کمی قبل از انتخاب فکر میکنیم امّا بعد از انتخاب فکر کردن را کنار میگذاریم. این در حالی است که از نظریه سیستمها می دانیم که سیستم‌هایی که بازخورد و اصلاح بهتری دارند سیستمهای پیشرفته‌تری هستند. در تصمیمات مختلف زندگی باید بعد از انتخاب هم بررسی را کنار نگذاریم، وگرنه همین ممکن است منجر به اشتباهات بعدی هم بشود.
اثر شترمرغی Ostrich effect در اقتصاد